Tedavilerimiz

Halluks Rigidus (Başparmak Eklemi Kireçlenmesi) ve Tedavi Yöntemleri

Halluks Rigidus Nedir?

Halluks rigidus, ayak başparmak ekleminde meydana gelen kireçlenme ve hareket kısıtlılığı ile karakterize kronik bir eklem hastalığıdır. Başparmak ekleminde kıkırdak dokunun aşınması sonucu eklem hareketleri ağrılı hale gelir ve zamanla eklem sertleşerek hareket yetisini kaybedebilir.

Doç. Dr. Harun Mutlu ve Doç. Dr. Serhat Mutlu, halluks rigidusun erken teşhis edilmesi halinde ilerlemesinin yavaşlatılabileceğini ve hastanın yaşam kalitesinin artırılabileceğini vurgulamaktadır.

Halluks Rigidus’un Nedenleri

Halluks rigidusun gelişiminde birçok faktör rol oynayabilir:

Eklem Kireçlenmesi (Osteoartrit): Yaşlanma ile birlikte eklem kıkırdağının aşınması en yaygın nedenlerden biridir.

Genetik Faktörler: Ailede halluks rigidus öyküsü olan kişilerde görülme riski daha yüksektir.

Tekrarlayan Travmalar ve Yaralanmalar: Spor aktiviteleri, yanlış basış ve sürekli zorlanmalar eklem hasarına yol açabilir.

Romatoid Artrit ve İltihabi Hastalıklar: Bağışıklık sisteminin eklemleri etkilemesi sonucu kıkırdak dokusu zarar görebilir.

Yanlış Ayakkabı Seçimi: Sert tabanlı veya dar burunlu ayakkabılar eklem stresini artırarak hastalığın gelişimini hızlandırabilir.

Düz Tabanlık ve Biomekanik Problemler: Ayaktaki yük dağılımının bozulması başparmak eklemine aşırı yük binmesine neden olabilir.

Halluks Rigidus’un Belirtileri

Halluks rigidusun belirtileri zamanla ilerleyen ve günlük yaşamı olumsuz etkileyen şikayetlerden oluşur. En sık görülen belirtiler şunlardır:

Başparmak ekleminde hareket kısıtlılığı ve sertlik

Yürürken veya ayakta dururken başparmak ekleminde ağrı

Ayakkabı giyerken zorlanma ve rahatsızlık hissi

Başparmak ekleminde şişlik, kızarıklık ve kemiksi çıkıntılar

Eklemde kemik çıkıntılarının büyümesine bağlı olarak ayakkabıyla sürtünme sonucu nasır oluşumu

İlerlemiş vakalarda yürüme bozukluğu ve topallama

Halluks Rigidus’un Tanısı Nasıl Konur?

Doç. Dr. Harun Mutlu ve Doç. Dr. Serhat Mutlu, halluks rigidusun tanısında klinik muayene ve radyolojik incelemelerin önemine dikkat çekmektedir.

Tanı Yöntemleri:

Fizik Muayene: Hastanın yürüyüşü, eklem hareket açıklığı ve ağrı seviyesi değerlendirilir.

Röntgen Çekimi: Eklem boşluğunun daralması, kemik çıkıntıları (osteofitler) ve kıkırdak kaybı tespit edilir.

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Yumuşak doku hasarının daha ayrıntılı değerlendirilmesi için gerekebilir.

Ayak Biyomekaniği Analizi: Hastanın basış şekli ve yürüyüş düzeni incelenerek sorunun kaynağı belirlenir.

Halluks Rigidus Tedavi Yöntemleri

Tedavi, hastalığın evresine ve hastanın şikayetlerine bağlı olarak cerrahi olmayan (konservatif) ve cerrahi yöntemler olarak ikiye ayrılır.

1. Cerrahi Olmayan (Konservatif) Tedavi Yöntemleri

Halluks rigidusun erken evrelerinde uygulanabilecek yöntemler şunlardır:

Ortopedik Ayakkabı ve Tabanlık Kullanımı: Ayak yapısını destekleyen özel tabanlıklar eklem üzerindeki baskıyı azaltabilir.

Non-Steroidal Anti-İnflamatuar İlaçlar (NSAİİ): Ağrı ve iltihabı azaltmak için kullanılır.

Fizik Tedavi ve Egzersizler: Başparmak eklem hareketlerini artırmaya yönelik egzersizler önerilebilir.

Steroid Enjeksiyonları: Şiddetli ağrı durumlarında eklem içine kortizon enjeksiyonu yapılabilir.

Buz Uygulaması: Şişliği ve ağrıyı azaltmak için başparmak eklemine buz kompresi uygulanabilir.

Bu yöntemler deformitenin ilerlemesini tam olarak durdurmasa da hastanın şikayetlerini hafifletebilir.

2. Cerrahi Tedavi Yöntemleri

İlerlemiş halluks rigidus vakalarında cerrahi müdahale gerekebilir. Doç. Dr. Harun Mutlu ve Doç. Dr. Serhat Mutlu, cerrahi tedavinin hastanın yaşına, aktivite seviyesine ve hastalığın evresine göre planlanması gerektiğini belirtmektedir.

En sık uygulanan cerrahi yöntemler şunlardır:

Cheilektomi: Eklemdeki kemik çıkıntıları temizlenerek hareket açıklığı artırılır.

Osteotomi: Başparmak kemiği kesilerek eklem biyomekaniği düzeltilir.

Artrodez (Eklem Dondurma): Şiddetli vakalarda eklem sabitlenerek ağrının giderilmesi sağlanır.

Artroplasti (Eklem Protezi): Ağır eklem hasarında eklem protezi uygulanabilir.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci

İlk birkaç hafta ayağın üzerine tam basmamak gereklidir.

Özel ortopedik ayakkabılar kullanılabilir.

Fizik tedavi ve rehabilitasyon programları uygulanarak eklem hareketliliği korunmaya çalışılır.

Günlük aktivitelere dönüş süresi genellikle 4-6 hafta arasında değişir.

Halluks Rigidus Nasıl Önlenir?

Ayak yapısına uygun, rahat ve destekleyici ayakkabılar tercih edin.

Uzun süre ayakta kalmaktan ve aşırı zorlayıcı aktivitelerden kaçının.

Düzenli olarak esneme ve kuvvetlendirme egzersizleri yapın.

Ağrı veya hareket kısıtlılığı hissedildiğinde erken dönemde bir ortopedi uzmanına başvurun.

Sonuç

Halluks rigidus, erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilen ancak ilerleyici bir eklem hastalığıdır. Doç. Dr. Harun Mutlu ve Doç. Dr. Serhat Mutlu, bu hastalığın tedavisinde kişiye özel yaklaşımlar ve erken müdahalenin önemine dikkat çekmektedir.

Eğer başparmak ekleminizde sertlik, ağrı veya hareket kısıtlılığı hissediyorsanız, vakit kaybetmeden bir ortopedi uzmanına başvurmanız önemlidir.