Tedavilerimiz

Aşil Tendon Yaralanmaları: Belirtiler, Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Aşil Tendonu Nedir?


Aşil tendonu, baldır kaslarını topuk kemiğine bağlayan ve vücudun en güçlü tendonlarından biri olan önemli bir yapıdır. Bu tendon, yürüme, koşma, zıplama gibi hareketlerde kritik bir rol oynar. Ancak aşırı yüklenme, travma veya yetersiz esneme nedeniyle aşil tendonunda yırtık veya kopma gibi yaralanmalar meydana gelebilir.


Aşil Tendon Yaralanmalarının Nedenleri


Aşil tendon yaralanmaları genellikle ani hareketler veya uzun süreli aşırı kullanım sonucu gelişir. Doç. Dr. Harun Mutlu ve Doç. Dr. Serhat Mutlu, aşil tendon yaralanmalarına yol açan başlıca risk faktörlerini şu şekilde sıralamaktadır:
Ani ve Şiddetli Hareketler: Ani hızlanma veya durma gerektiren sporlar (basketbol, futbol, tenis gibi) aşil tendonuna fazla yük bindirerek yaralanmalara neden olabilir.
Yetersiz Isınma ve Esneme: Kasların yeterince ısınmadan zorlanması tendonun esnekliğini azaltarak yaralanma riskini artırır.
Aşırı Kullanım: Uzun süreli koşu, yoğun egzersiz programları veya sert zeminlerde antrenman yapmak aşil tendonunda yıpranmaya neden olabilir.
Yanlış Ayakkabı Seçimi: Destekleyici olmayan veya sert tabanlı ayakkabılar, aşil tendonu üzerindeki yükü artırabilir.
Yaş Faktörü: İlerleyen yaş ile birlikte tendon elastikiyetini kaybeder ve yaralanmalara daha duyarlı hale gelir.
Kortikosteroid veya Kinolon Grubu Antibiyotik Kullanımı: Bu ilaçların aşil tendonunu zayıflatabileceği bilinmektedir.


Aşil Tendon Yaralanmalarının Belirtileri


Aşil tendon yaralanmalarında görülen yaygın belirtiler şunlardır:
Baldırın arkasında ve topuk çevresinde ağrı ve hassasiyet
Ayak bileğini hareket ettirmekte zorlanma
Yürüme veya merdiven çıkarken artan ağrı
Aşil tendon bölgesinde şişlik ve kızarıklık
Kopma durumunda “çıt” sesi duyulması ve şiddetli ağrı
Ayak ucunda yükselme yeteneğinin kaybolması


Aşil Tendon Yaralanmalarının Tanısı


Tanı sürecinde, Doç. Dr. Harun Mutlu ve Doç. Dr. Serhat Mutlu, ayrıntılı bir fizik muayenenin yanı sıra görüntüleme yöntemlerinin önemine dikkat çekmektedir. Tanı için şu yöntemler kullanılır:
Fizik Muayene: Hekim, hastanın yürüyüşünü, ağrı seviyesini ve aşil tendonundaki hasarı değerlendirir. Thompson Testi, aşil tendon yırtığını belirlemek için sıkça kullanılır.
Ultrasonografi: Tendonun yapısını ve olası yırtıkları değerlendirmek için kullanılır.
Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): Tendonun yırtık derecesini ve eklem içi hasarı daha ayrıntılı görmek için tercih edilir.


Aşil Tendon Yaralanmalarının Tedavisi


Tedavi, yaralanmanın şiddetine ve hastanın fiziksel aktivite seviyesine bağlı olarak cerrahi olmayan (konservatif) ve cerrahi yöntemler olarak ikiye ayrılır.


1. Cerrahi Olmayan (Konservatif) Tedavi


Hafif ve orta derecede aşil tendon yaralanmaları için şu yöntemler uygulanabilir:
Dinlenme: Yaralanmış bölgenin zorlanmaması için aktiviteler sınırlandırılmalıdır.
Buz Uygulaması: İlk 48 saat boyunca 15-20 dakikalık aralıklarla uygulanarak şişlik ve ağrı azaltılabilir.
Bacak Yüksekte Tutulmalı: Ödemin azalması için ayak yukarıda tutulmalıdır.
Baskılı Bandaj veya Ortez Kullanımı: Tendonun korunması ve iyileşme sürecinin hızlanması için özel bileklikler veya alçı kullanılabilir.
Fizik Tedavi: Esneme ve güçlendirme egzersizleri tendonun yeniden kuvvet kazanmasına yardımcı olur.


2. Cerrahi Tedavi


Tam yırtık durumlarında cerrahi müdahale gerekebilir. Doç. Dr. Harun Mutlu ve Doç. Dr. Serhat Mutlu, cerrahi tedavinin özellikle genç ve aktif bireylerde tercih edildiğini belirtmektedir.
Açık Cerrahi: Hasarlı tendon bölgesi onarılarak dikilir.
Minimal İnvaziv Cerrahi: Küçük kesilerle tendon onarımı yapılarak iyileşme süreci hızlandırılır.


Cerrahi sonrası rehabilitasyon süreci oldukça önemlidir. Hastanın fiziksel terapilerle aşil tendonunu güçlendirmesi ve tam fonksiyonuna geri dönmesi hedeflenir.


Aşil Tendon Yaralanmalarını Önleme Yöntemleri
Egzersiz Öncesi ve Sonrası Esneme Yapın: Kasları ısıtmak ve esnetmek, tendonların dayanıklılığını artırır.
Uygun Ayakkabı Kullanın: Ortopedik ve destekleyici ayakkabılar tendon üzerindeki stresi azaltır.
Antrenman Şiddetini Kademeli Artırın: Aniden aşırı yüklenmekten kaçının.
Sağlıklı Beslenme: Kollajen ve protein açısından zengin beslenme tendon sağlığını destekler.


Sonuç


Aşil tendon yaralanmaları, özellikle aktif spor yapan bireylerde sıkça görülen ancak erken tanı ve uygun tedaviyle başarılı şekilde iyileşebilen bir durumdur. Doç. Dr. Harun Mutlu ve Doç. Dr. Serhat Mutlu, aşil tendon yaralanmalarının önlenmesi ve tedavisinde kişiye özel yaklaşımların önemini vurgulamaktadır. Eğer aşil tendonunuzda ağrı, şişlik veya hareket kısıtlılığı hissediyorsanız, vakit kaybetmeden bir ortopedi uzmanına başvurmanız önemlidir.